Krajowa Rada Komornicza

O samorządzie

1. Kim jest komornik sądowy?

Komornik Sądowy jest przedstawicielem władzy publicznej, posiadającym własne kompetencje. Działa od przy sądzie rejonowym.

Zawód komornika jest zawodem zaufania publicznego w rozumieniu art. 17 ust. Konstytucji, co oznacza m.in, iż komornik jest gwarantem wykonalności wyroków sądowych wydanych w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej.

Powierzone przez państwo czynności egzekucyjne komornik wykonuje, używając pieczęci urzędowej z godłem państwa, korzysta też z ochrony prawa karnego przysługującej funkcjonariuszom publicznym. Równocześnie jednak sam podlega szczególnej odpowiedzialności w przypadku popełnienia przestępstw urzędniczych.

Wykaz komorników – strona internetowa – www.komornik.pl

2. Różnice między komornikiem a przedstawicielem firmy windykacyjnej.

Wierzyciel ma możliwość wyboru dwóch ścieżek postępowania: sądowej i pozasądowej. Postępowanie pozasądowe, zwane windykacją, polega na podejmowaniu czynności windykacyjnych zmierzających do wyegzekwowania zobowiązań od dłużnika. W przypadku osób posiadających pożyczki, czy kredyty windykacja jest działaniem zmierzającym do odzyskania należności wynikających z umowy o kredyt/pożyczkę.

Rolą firmy windykacyjnej jest doprowadzenie do ugody z dłużnikiem a odzyskiwaniem należności zajmuje się windykator. Windykatorem może być osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, zlecenie, lub prowadząca własną działalność gospodarczą, nie posiadająca specjalnych uprawnień, jakie przysługują z mocy prawa komornikowi. Głównym zadaniem windykatora jest zmobilizowanie dłużnika do spłaty długu. Windykator działa w imieniu wierzyciela. Już opóźnienia w spłacie rat kredytowych mogą doprowadzić do wstępnych działań windykacyjnych. Wówczas jesteśmy „bombardowani” telefonami, lub otrzymujemy korespondencję listowną z ponagleniami do zapłaty. Jeśli nie podejmiemy wówczas kontaktu z wierzycielem, możemy spodziewać się wizyty windykatora w naszym miejscu zamieszkania.

Pamiętajmy, powinniśmy jak najszybciej podjąć negocjacje i rozmowy co do polubownego rozwiązania naszego problemu ze spłatą. Często zdarza się jednak, że dłużnicy nie odbierają telefonów, bądź nie otwierają korespondencji ze strachu, lub myślą, że instytucja finansowa zapomni o swoim długu.

Czego windykator nie może:
✔ zajmować lub spisywać majątku dłużnika,
✔ wejść do mieszkania dłużnika bez jego zgody,
✔ rozmawiać o zadłużeniu dłużnika z innymi osobami, np. z sąsiadami,
✔ wywieszać informacji o zadłużeniu dłużnika w miejscach publicznych, np. na klatce schodowej,
✔ przekazywać informacji o długu w miejscu pracy dłużnika,
✔ naruszać dobra osobiste i godność osobistą dłużnika, np. zastraszać, grozić, nękać, używać siły,
✔ przekazywać nieprawdziwych informacji co do konsekwencji niespłacenia długu, np. dotyczące pozbawienia wolności.

Z usług zewnętrznych firm windykacyjnych, których zadaniem jest odzyskanie długów, często korzystają m.in. instytucje finansowe. Zdarza się jednak, że firmy windykacyjne kupują od instytucji finansowych długi kredytobiorców i wówczas odzyskują je od dłużników na własny rachunek. Na ogół – jeśli dłużnik chce podjąć współpracę – firma windykacyjna nie oczekuje spłaty zadłużenia w całości, ale proponuje rozłożenie na raty zobowiązania. Jeśli podejmowane przez windykatora czynności nie przyniosą rezultatu, może on wystąpić do sądu, a po uzyskaniu tytułu wykonawczego złożyć wniosek egzekucyjny do komornika. Ważne jest, aby zwrócić uwagę czy roszczenia firmy windykacyjnej nie uległy przedawnieniu. Może się zdarzyć, że nierzetelne firmy windykacyjne wykorzystują niewiedzę dłużników dotycząca przedawnienia roszczeń, chcąc uzyskać spłatę długu przeterminowanego. Pamiętajmy, że kredyty jako świadczenie okresowe przedawniają się po 3 latach, jeśli jednak uznamy dług, okres przedawnienia wydłuża się do lat 10.

Jeżeli windykacja nie przyniesie rezultatów, ostatnim etapem jest egzekucja komornicza prowadzona przez komornika sądowego:
✔ komornik w przeciwieństwie do windykatora to funkcjonariusz publiczny przy sądzie rejonowym,
✔ komornik zajmuje się wykonywaniem czynności egzekucyjnych w sprawach cywilnych, ale wykonuje także inne czynności przekazane na podstawie odrębnych przepisów,
✔ komornik wszczyna egzekucję po uzyskaniu przez wierzyciela tytułu wykonawczego opatrzonego w klauzulę wykonalności np.: (orzeczenia sądu, bankowego tytułu egzekucyjnego),
✔ komornik może prowadzić egzekucję m.in. z dochodu dłużnika (wynagrodzenia za pracę, emerytury, renty…), rachunku bankowego, ruchomości (samochodu, sprzętu RTV, AGD) i nieruchomości (dom, mieszkanie),
✔ komornik ma prawo przymusowego otwarcia drzwi mieszkania lub firmy, przeszukania pomieszczeń,
✔ komornik ma także prawo zasięgać informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji od m.in. : organów administracji publicznej, organów podatkowych, organów rentowych, banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, przedsiębiorstw, organów spółdzielni mieszkaniowych, zarządów wspólnot mieszkaniowych oraz innych instytucji i osób nieuczestniczących w postępowaniu.

Komornikowi przysługują szersze kompetencje i uprawnienia, których nie posiada windykator. Zdarza się że zarówno windykatorzy jak i komornicy nie działają zgodnie z przepisami. Wówczas, w przypadku nieprawidłowych działań komornika przysługuje nam prawo wniesienia do sądu rejonowego skargi na czynności komornika. Oprócz tego można składać skargi w trybie administracyjnym do Prezesa Sądu Rejonowego, czy do Rady Izby Komorniczej.

Nadzór:

Pierwszy rodzaj nadzoru – judykacyjny, sprawowany jest przez sąd na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) i dotyczy oceny prawidłowości czynności egzekucyjnych.

Drugi typ nadzoru – administracyjny, powierzony został prezesowi sądu rejonowego, przy którym działa komornik, a jego celem jest ocena jakości pracy komornika.

Także nadzór korporacyjny odnosi się do sprawności pracy komornika – terminowości, rzetelności i skuteczności postępowania egzekucyjnego. W ramach tego nadzoru weryfikowane są jednak nie tylko czyny niezgodne z deontologią, lecz także stawiane komornikowi zarzuty rażącej obrazy przepisów prawa.

Nadzór zwierzchni wykonuje Minister Sprawiedliwości. W związku z funkcjonowaniem kilku rodzajów nadzorów istotnego znaczenia nabiera konsekwentne przestrzeganie przypisanej do nich właściwości, decydujące o unikaniu sytuacji kolizyjnych oraz powielaniu czynności sprawdzających.

Natomiast, w odniesieniu do działań windykatora jeśli przekroczy on swoje prawa powinniśmy niezwłocznie powiadomić policję bądź prokuraturę. Ponadto, jeśli w swojej działalności firmy windykacyjne naruszają przepisy konsumenci mają prawo bronić się przed taką działalnością, poprzez zawiadomienie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów który zakazuje firmom windykacyjnym stosowania praktyk naruszających przepisy prawa i wymierza im kary.

3. Jak wygląda postepowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego?

Podstawowym zadaniem komornika sądowego jest prowadzenie egzekucji sądowej, w ramach której, przy zastosowaniu określonych środków przymusu, dąży do wyegzekwowania z majątku dłużnika należności dla wierzyciela, czyli np. dla banku z tytułu niespłaconego kredytu. Egzekucja to przymus. Jest wszczynana w momencie, gdy po wcześniejszym przeprowadzeniu sprawy przez sąd i wydaniu tzw. tytułu wykonawczego, w którym zawarte jest nakazanie dłużnikowi określonego zachowania się ( np. spłaty zasądzonej kwoty pieniężnej ) w stosunku do wierzyciela , dłużnik w dalszym ciągu nie wykonuje obowiązku, nie spłaca długu. Komornik w toku postępowania egzekucyjnego stosuje środki przymusu, w celu doprowadzenia do wykonania obowiązku. Są to środki określone w przepisach prawa a polegają na przymusowym zajęciu składników majątku.

Przy egzekucji świadczeń pieniężnych w stosunku do dłużnika może być prowadzona egzekucja:
✔ z ruchomości
✔ z wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń emerytalno-rentowych
✔ z rachunków bankowych,
✔ z innych wierzytelności,
✔ z innych praw majątkowych, jak np. akcji, udziałów,
✔ z nieruchomości,
✔ przez zarząd przymusowy,
✔ przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego.

Podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy, czyli dokument urzędowy potwierdzający istnienie i zakres kwalifikującego się do egzekucji roszczenia wierzyciela. Tytuł wykonawczy powinien dokładnie precyzować świadczenie, które ma być spełnione oraz osobę wierzyciela i dłużnika. Tytuł wykonawczy wydaje sąd w postępowaniu rozpoznawczym, które poprzedza postępowanie egzekucyjne.

Komornik nie może podejmować czynności egzekucyjnych bez złożenia przez wierzyciela ważnego tytułu wykonawczego oraz wniosku o wszczęcie egzekucji. Najczęściej wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego składany jest przez wierzyciela wskazanego w tytule wykonawczym. Może również zostać złożony na jego rzecz przez prokuratora, inny organ działający na takich samych zasadach jak prokurator, albo przez organizacje społeczna. W przypadku egzekucji z na rzecz banku takie sytuacje nie występują. Złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji powoduje wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Komornik jest związany treścią wniosku. Nie może on egzekwować w rozmiarze szerszym, ani tez prowadzić egzekucje ze składników majątku, które nie zostały zawnioskowane przez wierzyciela. Z chwilą wszczęcia egzekucji, komornik zawiadamia dłużnika o tym fakcie, podaje z jakiego tytułu, na rzecz kogo prowadzone jest postępowanie i jakich kwot dotyczy. Dłużnik zostaje poddany standardowej procedurze egzekucyjnej.

Komornik może zająć mu składniki majątku, a następnie spieniężyć (sprzedać w trybie publicznej licytacji ruchomości, prawa majątkowe i nieruchomości) zgodnie z żądaniem wierzyciela.

4. Co może zająć komornik? Co jest istotne i o czym należy wiedzieć przy zastosowaniu następujących sposobów egzekucji:
✔ egzekucja z ruchomości – zgodnie z treścią art. 845 § 2 k.p.c. zająć można ruchomości dłużnika będące bądź w jego władaniu, bądź we władaniu samego wierzyciela, który do nich skierował egzekucję. Ruchomości dłużnika będące we władaniu osoby trzeciej można zająć tylko wówczas, gdy osoba ta zgadza się na ich zajęcie albo przyznaje, że stanowią one własność dłużnika, oraz w wypadkach wskazanych w ustawie. Według zaś treści art. 845 § 21 k.p.c. w przypadku egzekucji świadczeń alimentacyjnych komornik może zająć także ruchomości będące we władaniu osoby zamieszkującej wspólnie z dłużnikiem bez zgody tej osoby, chyba że przedstawi ona dowód, że ruchomości są jej własnością. Wskazane przepisy są wynikiem przyjęcia przez ustawodawcę, że komornik nie jest władny dokonywać ustaleń co do własności ruchomości, którymi dłużnik egzekwowany włada lub współwłada. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 grudnia 1991 r. (IV CR 550/90) komornik może także domniemywać, iż rzecz znajduje się co najmniej we współposiadaniu dłużnika egzekwowanego i w związku z tym może dokonać zajęcia egzekucyjnego w przypadku, gdy rzecz ruchoma znajduje się w mieszkaniu lub innym miejscu zajmowanym przez dłużnika wspólnie z osobami trzecimi, a zwłaszcza jeśli są to członkowi rodziny dłużnika, gdy nic innego nie wynika z charakteru rzeczy lub innych szczególnych okoliczności. Zatem komornik winien przy zajęciu wziąć pod uwagę charakter rzeczy oraz okoliczności w jakich dochodzi do ewentualnego zajęcia. Po skutecznym dokonaniu zajęcia przez komornika ruchomości wyznaczana jest licytacja publiczna, w toku której może nastąpić sprzedaż rzeczy- w postępowaniu mogą być wyznaczone dwie licytacje- pierwsza i druga. Na pierwszej cena wywołania (najniższa cena za jaką można nabyć rzecz) wynosi 75% wartości rynkowej (ceny oszacowania, którą komornik wpisuje w protokół zajęcia przy czynności), na kolejnej cena wywołania wynosi 50 % ceny oszacowania. Z sumy uzyskanej ze sprzedaży zaspokaja się wierzycieli, potrąca się też koszty egzekucyjne. Są też inne sposoby sprzedaży ruchomości w toku postępowania egzekucyjnego, rzadko stosowane i z uwagi na zakres tematyczny niniejszego opracowania, ich specyfika została pominięta. Co do zasady egzekucję prowadzi się z wszystkich ruchomości dłużnika, chyba, że co innego wynika z tytułu wykonawczego. Od tej zasady ustawa przewiduje jednak wyjątki wyliczając przedmioty, które z przyczyn humanitarnych i społecznych nie podlegają egzekucji. Są to: przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu, a także zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca oraz jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów, narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych. Ograniczeniu podlegają przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową. W razie skierowania egzekucji sądowej przeciwko rolnikowi, który prowadzi gospodarstwo rolne, niezależnie od przedmiotów wyłączonych spod egzekucji przez kodeks postępowania cywilnego, egzekucji nie podlegają ponadto jeszcze inne, szczegółowo określone w przepisach rozporządzenia przedmioty. Komornik winien przy zajęciu brać pod uwagę te ograniczenia, oceniając stan majątku dłużnika i to, które przedmioty są niezbędne dla niego i będących na jego utrzymaniu członków rodziny. Uważam jednak, że nie zawsze posiada dostateczną wiedzę na temat dłużnika pozwalającą prawidłowo ocenić np. które rzeczy służą do pracy zarobkowej i z tego powodu dłużnik winien składać stosowne wnioski w tym zakresie. Brak aktywności ze strony dłużnika, ukrywanie się przed komornikiem może spowodować, że zostaną zajęte rzeczy, które podlegałyby wyłączeniu z egzekucji. Pamiętaj, skierowanie egzekucji do któregoś z przedmiotów wyłączonych z mocy prawa podlega w całości lub w części umorzeniu, zaś czynność komornika związana z zaliczeniem danego przedmiotu do takiej, a nie innej kategorii podlega zaskarżeniu skargą na czynność komornika.
✔ egzekucja z nieruchomości – przy wskazanym sposobie egzekucji, komornik po zajęciu, dokonuje, na wniosek wierzyciela tzw. opisu i oszacowania, czynności, w ramach której biegły sądowy – rzeczoznawca majątkowy wycenia nieruchomość i określa jej wartość rynkową. Cena wywołana w licytacjach wynosi odpowiednio ¾ ceny wywołania i 2/3 ceny oszacowania. Komornik prowadzi egzekucję z nieruchomości do momentu zamknięcia przetargu (zakończenia licytacji), dalsze czynności związane z udzieleniem przybicia, przysadzenia własności i podziałem sumy uzyskanej z licytacji prowadzi Sąd. Istotną kwestią jest to, iż po dokonaniu zajęcia, rozporządzenie przed dłużnika (czyli np. sprzedaż, darowizna) nieruchomością nie ma wpływu na dalsze postępowanie. Nabywca może uczestniczyć w postępowaniu w charakterze dłużnika. W każdym razie czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jak i w stosunku do nabywcy. Natomiast rozporządzenia przedmiotami podlegającymi zajęciu razem z nieruchomością po ich zajęciu są nieważne. Obciążenie nieruchomości przez dłużnika po jej zajęciu (np. poprzez wpis hipoteki) oraz rozporządzenie opróżnionym miejscem hipotecznym jest nieważne. W razie wpisania hipoteki przymusowej po zajęciu nieruchomości zabezpieczona nią wierzytelność nie korzysta z pierwszeństwa zaspokojenia przewidzianego dla należności zabezpieczonych hipotecznie. Tak samo wygląda sytuacja z oddaniem zajętej nieruchomości w użyczenie, leasing, najem lub dzierżawę – jest to bezskuteczne wobec nabywcy nieruchomości w egzekucji.
✔ egzekucja z wynagrodzenia za pracę, świadczeń emerytalno-rentowych ZUS, rachunku bankowego, czy innych wierzytelności, w tym przysługujących z Urzędu Skarbowego z tytułu zwrotu nadpłaty podatku wynikającego z rozliczenia rocznego PIT. Przy zastosowaniu tych sposobów egzekucji, komornik zawiadamia zakład pracy, bank, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub podmiot, na rzecz którego dłużnik świadczy usługi, wykonuje zlecenia o fakcie dokonania zajęcia, wzywając dany podmiot, aby nie wypłacał dłużnikowi należnej kwoty, tylko przekazywał ją bezpośrednio do komornika. Dłużnik zawiadamiany o powyższym otrzymuje zakaz odbioru zajętych kwot. Z wyegzekwowanych kwot komornik dokonuje podziału między wierzycielami, potrącając koszty egzekucyjne.

Przy egzekucji z wyżej wskazanych sposobów nie podlegają egzekucji:
✔ sumy i świadczenia w naturze wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych;
✔ sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele (w szczególności stypendia, wsparcia), chyba że wierzytelność egzekwowana powstała w związku z urzeczywistnieniem tych celów albo z tytułu obowiązku alimentacyjnego;
✔ prawa niezbywalne, chyba że możność ich zbycia wyłączono umową, a przedmiot świadczenia nadaje się do egzekucji albo wykonanie prawa może być powierzone komu innemu;
✔ świadczenia z ubezpieczeń osobowych oraz odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych, w granicach określonych w wysokości 3/4, lecz nie dotyczy to egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń z tytułu alimentów (zatem komornik może zająć tylko 25 % kwot z tytułu odszkodowania);
✔ świadczenia z pomocy społecznej;
✔ u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę – pieniądze w kwocie, która odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy – pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;
✔ świadczenia alimentacyjne, świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe, dla sierot zupełnych oraz świadczenia z pomocy społecznej.

Jeżeli dłużnik zatrudniony jest na podstawie umowę o pracę, zajęciu podlega 50% jego zarobków ( nie dotyczy zobowiązań dłużnika z tytułu alimentów- wtedy 60%), przy czym zajęciu nie podlega wynagrodzenie za pracę w wysokości brutto 3.600,00 zł, ale wyliczenia te dotyczą jednego etatu- w razie zatrudnienia w wymiarze niższym, niż 1 etat, kwoty wolne od potrąceń ulegają proporcjonalnemu zmniejszeniu. I te ograniczenie nie są stosowane w przypadku alimentów. Emerytury i renty podlegają zajęciu w wysokości 25 %, ale wolne są od egzekucji i potrąceń w wysokości 50 % najniższej emerytury lub renty – zależnie od rodzaju pobieranego przez emeryta (rencistę ) świadczenia. ( art.141ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). W przypadku, gdy dłużnik wykonuje prace na podstawie umów cywilnoprawnych (np. umowy zlecenia, o dzieło) potrąceniu podlegają kwoty w całości, jednakże, gdy jest to jedyne i stałe źródło utrzymania dłużnika (pracuje od dłuższego czasu u jednego pracodawcy, ale nie ma umowy o pracę) potrąceniu podlegają kwoty w takiej wysokości, jak gdyby pracował na podstawie umowy o pracę. W zasadzie to zakład pracy dokonuje potrąceń, stosując odpowiednie ograniczenia wynikające z przepisów prawa, ale też dłużnik powinien dbać o swoje sprawy, przyjść do komornika, złożyć odpowiednie dokumenty i wnioski. W tym miejscu kolejny raz apeluję do dłużników ukrywających się przed komornikiem- często brak wiedzy nie pozwala na prawidłową ocenę i odpowiednią kwalifikację danego sposobu wykonywania pracy. W przypadku egzekucji z rachunków bankowych wolne od zajęcia są środki do wysokości nieprzekraczającej kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

5. Czy dłużnik może się jakoś przygotować na wizytę komornika?

Jeżeli dłużnik otrzyma zawiadomienie o wszczęciu egzekucji najlepiej podjąć kontakt z komornikiem w celu spłacenia długu bądź przedstawienia stanu majątkowego.

Komornik prowadzący postępowanie egzekucyjne ma za zadanie doprowadzić do wyegzekwowania obowiązku zasądzonego w tytule wykonawczym ( czyli np. w orzeczeniu sądu). Komornik jako przedstawiciel państwa (funkcjonariusz publiczny) ma prawo stosować przymus, rozumiany jako zajęcie majątku dłużnika, np. konta bankowego, wierzytelności, w tym z tytułu zwrotu nadpłaty podatków, zajęcie wynagrodzenia za pracę, majątku ruchomego (samochody, inne sprzęty, w tym AGD, RTV, wyposażenie mieszkania, nieruchomości ( dom, mieszkanie, garaż, działkę). Komornik musi przyjąć sprawę i przeprowadzić egzekucję.

Rolą wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym jest kierowanie tym postępowaniem za pomocą dostępnych środków prawnych. Wierzyciel jest panem postępowania, jego dysponentem. To na jego rzecz komornik egzekwuje środki pieniężne, czy inne obowiązki i jest jego wnioskami związany. Bardzo często prowadząc postępowanie egzekucyjne spotykam się z błędnym przekonaniem dłużników, że wszystko zależy od komornika i komornik może np. odstąpić od zajęcia pensji, czy konta bankowego, czy nawet wstrzymać się z egzekucją na jakiś czas. Absolutnie, komornik sam nie może działać wbrew wnioskom wierzyciela. Wszelkie sprawy związane z umorzeniem odsetek, zwolnieniem wynagrodzenia za pracę, przedłużeniem terminu do zapłaty trzeba załatwiać z wierzycielem. Ale nie należy tego rozumieć w taki sposób, że nie warto rozmawiać z komornikiem, bo to i tak nic nie da. Przepisy regulujące postępowanie egzekucyjne przewidują szereg środków służących i pomocnych dłużnikowi, np. jeżeli komornik zajął i pensję dłużnika, i jego konto bankowe, i samochód, to dłużnik może skorzystać z prawa żądania zawieszenia części majątku, jeżeli posiada inny majątek na zaspokojenie wierzyciela, np. może żądać zawieszenia egzekucji z samochodu i pensji, bo ma na rachunku bankowym środki na spłatę długu, które wyegzekwuje komornik. Dłużnik może skorzystać z prawa do żądania zastosowania wobec niego najmniej uciążliwego sposobu egzekucji; inny przypadek- w toku egzekucji nie podlegają zajęciu przedmioty służące do wykonywana pracy zarobkowej dłużnika, a jeżeli dłużnik unika komornika, to może się zdarzyć, że z braku wiedzy zostanie zajęty np. komputer, czy inny sprzęt służący do pracy. Dlatego warto rozmawiać z komornikiem, nie należy go unikać, chować się przed nim. Należy skupić się nad rozwiązaniem problemu ciążącego długu, zaproponować sposób i terminy spłaty, wskazać majątek, bo za jego poszukiwanie dłużnik zostanie obciążony dodatkowymi kosztami. Warto pamiętać, że tytuł wykonawczy przedawnia się z upływem lat 10, a każde skierowanie sprawy do komornika przerywa bieg przedawnienia (termin dziesięcioletni zaczyna biec od nowa) zatem małe są szanse, że uniknie się egzekucji, zawsze dług będzie ciążył na dłużniku i jego spadkobiercach ( dzieciach, rodzinie) w razie śmierci.

Przy okazji warto wspomnieć, że niezwykle istotne i znaczące pod względem prawnym jest odbieranie korespondencji, czy to sądowej, czy komorniczej. Błędne przekonanie, że nie podejmując listu od komornika, oznacza, że adresata nie dotyczy problem do niczego nie prowadzi. Lepiej i korzystniej jest odbierać korespondencję, bo dwukrotnie awizowana traktowana jest tak, jakby adresat ją odebrał, a to może oznaczać, że upłyną wszelkie terminy do np. zaskarżenia czynności, czy odwołania się od wyroku sądu, w którym zasądzono do zapłaty kwotę już wcześniej zapłaconą. Czynności, czy orzeczenia staną się prawomocne i nie będzie możliwości ich wzruszenia.

6. Czy chowanie, ukrywanie majątku przed komornikiem coś da?

Opisany w pytaniu sposób postępowania, jest jednym z najgorszych, jakie może zastosować dłużnik w obliczu toczącego się postępowania egzekucyjnego. Zamiast zachowania polegającego na usuwaniu, ukrywaniu, zbywaniu, darowaniu innej osobie albo też niszczeniu składników majątku, które stanowi przestępstwo zgodnie z art. 300 par. 2 k.k. dłużnik powinien wykazać chęć współpracy z komornikiem.

7. Gdzie się skarżyć na działanie komornika?

Na czynności komornika przysługuje skarga do sądu rejonowego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Dotyczy to także zaniechania przez komornika dokonania czynności. Skargę rozpoznaje sąd właściwy ze względu na siedzibę kancelarii komornika.

Skarga może zostać złożona na formularzu rzędowym, a jeśli nie to powinna czynić zadość wymaganiom pisma procesowego oraz określać zaskarżoną czynność lub czynność, której zaniechano, jak również wniosek o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności wraz z uzasadnieniem.

O możliwości wniesienia skargi na urzędowym formularzu oraz o sposobie, w jaki jest on udostępniany, komornik poucza dłużnika przy pierwszej czynności egzekucyjnej, a także strony i uczestników obecnych podczas czynności dokonywanej poza kancelarią, chyba że czynność ta podlega zaskarżeniu skargą w formie ustnej. Komornik doręcza urzędowy formularz skargi na żądanie strony lub uczestnika, jeżeli urzędowego formularza skargi im nie doręczono.

8. Komornik zajął pieniądze z 500+. Co robić?

Przypominamy, że środki z programu Rodzina 500+ nie podlegają zajęciu. Zgodnie z prawem, komornik na wniosek wierzyciela ma obowiązek zająć rachunek bankowy. W tym celu informuje o zajęciu bank. Zanim jakiekolwiek środki zostaną przekazane komornikowi na poczet długu, bank musi sprawdzić pochodzenie pieniędzy znajdujących się na koncie dłużnika. Komornik nie ma dostępu on-line do historii rachunków bankowych dłużników, a zatem nie wie skąd pochodzą środki zgromadzone na rachunkach bankowych. Stąd, to bank ma za zadanie czuwać nad tym, jakie kwoty zostają zablokowane na rachunku bankowym dłużnika.

Wolne od potrąceń z rachunku bankowego są, zgodnie z Ustawą prawo bankowe, środki pieniężne znajdujące się na rachunkach pochodzące ze świadczeń, dodatków i zasiłków itp. Bank dokonując potrąceń należności z zajętych rachunków bankowych do komornika ma obowiązek kwoty chronione ustawowo (kwoty nie podlegające zajęciu) zwalniać i wypłacać posiadaczom rachunków.‬

Jeżeli z rachunku bankowego potrącono środki pochodzące z programu 500+ należy niezwłocznie zawiadomić o tym komornika, oraz bank. Wówczas zajęte zostaną niezwłocznie zwrócone.